انواع جای جوش
جای جوش چکشی (درصد شیوع بالا و رایج)جای جوش چکشی فرورفتگیهای عمیق با عرض کمتر از ۲ میلیمتر است که روی پوست پخش میشوند و در نتیجه این گونه به نظر میآید که چکش یا یخشکن چند نقطه از پوست را سوراخ کرده است.
واگنی (درصد شیوع بالا و رایج)جاهای جوش واگنی به صورت مثلثی و دارای لبههای عمودی تیز هستند و به جای آبله مرغان شباهت دارند. این گونه جای جوش میتواند سطحی یا عمیق باشد، و غالباً روی گونهها و شقیقهها به چشم میخورند.
جای جوش درهای شکل (درصد شیوع بالا و رایج)
جای جوش درهای شکل پیآمد آسیب دیدن زیر سطح پوست است که به پوست ظاهری موج مانند میدهد. این نوع جای جوش معمولاً گسترده و سطحی است.
جای جوش هایپرتراپیک یا برجسته (درصد شیوع پایین)
جای جوش هایپرتراپیک برجسته و برآمده است و معمولاً بیشتر روی پشت بدن و قفسه سینه به چشم میخورد، البته بروز آن روی گردن و صورت نیز بعید نیست. این ضایعات پوستی حاصل از جوش یا آکنه شدید (کیست یا برآمدگی) معمولاً از محدوده زخم اولیه فراتر نمیروند و به مرور زمان کوچکتر میشوند.
هایپرپیگمنتیشن (این نقاط جای جوش نیستند.)
از اصطلاح هایپرپیگمنتیشن برای اشاره به نقاط قرمز یا تیرهای استفاده میشود که پس از بهبود جوش یا کورک به جا میمانند. این نقاط، که خال یا لکه نیز نامیده میشوند، جای زخم و جوش نیستند، اما غالباً چون چند ماه یا حتی چند سال طول میکشد تا برطرف شوند، به اشتباه جای زخم یا جوش دانسته میشوند.
درمان
ابتدا در مورد روش درمانی مورد استفاده برای درمان جای جوش صورت توضیح داده شود:
سابسیژن
در عمل سابسیژن، سوزنی با لبه تیز برای بریدن اتصالهای جای جوش ایجاد کننده فرو رفتگی در سطح پوست وارد پوست میشود.
در این روش درمان آکنه و از بین بردن جای جوش از سوزن نوکور با گیج ۱۸ استفاده میشود. سوزن نوکور، سوزن خاصی است که نوک باریک و لبه تیز دارد و به کمک آن، لایه دوم پوست (درمیس) بریده میشود. پس از تعیین نوع درمان جای جوش، این ناحیه علامتگذاری میشود و با کرم بیحس کننده موضعی و تزریق لیدوکائین موضعی بیحس میشود. سوزن نوکور با زاویه ۸۰ درجه وارد پوست میشود و با حرکت ضربهای به جلو و عقب و با حرکت "برف پاککنی" به چپ و راست جای جوشهای لایه میانی پوست که سطح پوست را به پایین میکشد بریده میشود.
سابسیژن ممکن است اندکی ناراحت کننده باشد، اما نهایت تلاش به کار برده میشود تا ناحیه مورد نظر پیش از ورود سوزن بیحس شود. اکثر بیماران به جز درد سوزن بیحسی هیچ چیز دیگری احساس نمیکنند.سابسیژن عوارض جانبی بسیار کمی دارد. بیمار گاهی پس از سابسیژن با کبودشدگی و درد مواجه میشود و در صورت شکافته شدن رگ نیز خون زیر پوست جمع و لخته (تشکیل هماتوم) میشود، که البته شبیه کبودشدگی است و تنها تفاوتشان طولانیتر شدن زمان رفع هماتوم است. خطر بروز عفونت یا درد مزمن نیز بسیار پایین است.
سابسیژن عملی نیست که در یک نوبت به طور کامل انجام شود. پس از چند بار تکرار شدن درمان، انتظار میرود که جای جوش به میزان ۶۰ تا ۷۰ درصد بهبود یابد. سابسیژن بهترین نتیجه را زمانی به دست میدهد که در کنار دیگر روشهای درمان جای جوش، مانند پرکنندهها و بازسازی و تجدید سطح با لیزر CO2 به کار برده شود.
اکثر بیماران به ۲ تا ۶ جلسه درمان جوش با سابسیژن نیاز دارند. بیمار میتواند پس از جلسه سوم از پرکنندهها برای پر کردن جای جوش استفاده کند یا مستقیماً از بازسازی با لیزر بهره بگیرد.
مزایای این روش رفع جای جوش عبارتست از:
بستری نشدن و عدم نیاز به استراحت
حداقل خطرات و عوارض
کاهش جای جوشهای با شکل بشقابی و با پایه گسترده
مکمل دیگر روشها و رویکردهای درمانی
پیلینگ یا لایهبرداری پوست با تری کلرو استیک اسید(TCA)و۹۰%
لایهبردارهای شیمیایی برای رفع جای جوش و ناراحتیهای پوستی متعدد دیگری مانند پیگمنتیشن، چروک و لکه مفید هستند. لایهبردار شیمیایی جای جوش لایههای بیرونی پوست مرده را پوسته پوسته میکند تا پوست جدید سالمی با رنگ بهتر آشکار شود.
از لایهبردارهای شیمیایی برای رفع جای جوش صورت و همچنین برای درمان نقطهای جای جوش روی قفسه سینه، گردن یا پشت بدن استفاده میشود.
مزیت اصلی بهرهگیری از لایهبردار شیمیایی این است که علاوه بر رفع جای جوش، منافذ بسته کاهش مییابند، نقاط پیگمنتیشن مقاوم محو میشوند و بافت پوست بهبود مییابد. به علاوه لایهبرداری شیمیایی به اندازه روشهای درمانی دیگری مانند لیزر دردناک نیست.
چند لایهبردار شیمیایی برای درمان جای جوش در دسترساند که از نظر قیمت، مواد اولیه به کار برده شده و شدت درمان متفاوتاند. لایهبردار بتا هیدروکسی اسید (BHA)، جسنر، آلفا هیدروکسی اسید (AHA)، فنول و TCA از لایهبردارهای شیمیایی رایج محسوب میشوند. فنول و TCA مؤثرترین لایهبردار جهت رفع جای جوش به شمار میروند، اما حتماً باید تحت نظارت پزشک مجرب به کار برده شوند.
ناحیه مورد نظر پیش از استفاده از فنول و TCA کاملاً پاک میشود؛ جلسه درمانی TCA حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول میکشد.
پزشک معمولاً توصیه میکند تا به منظور حصول بهترین نتیجه دو جلسه لایهبردای با TCA انجام شود.
بیماران پس از هر جلسه درمانی استفاده از لایهبردار AHA معمولاً با عوارض جانبیای مانند قرمزی، پوسته پوسته شدن و خشکی پوست مواجه میشوند، اما این عوارض جوانبی معمولاً ملایماند و مانعی بر سر راه انجام فعالیتهای معمول روزانه به شمار نمیروند. نتایج بلندمدت درمان با لایهبردار شیمیایی معمولاً مناسب هستند؛ پوست صافتر می شود و کاهش یا رفع جای جوش، آکنه و لک از نتایج بلندمدت استفاده از لایهبردار TCA محسوب میشوند.
لیزر فراکشنال (فرکشنال)
درمان با لیزر فرکشنال یکی از روشهای غیرتهاجمی برای درمان جای جوش است که نیازی به استراحت وبستری شدن ندارد و عمل سادهای با ناراحتی بسیار خفیف است که معمولاً جای جوش را تا حد زیادی از بین میبرد.
علاوه بردرمان جای آکنه و جوش از لیزر برای کاهش چروک و خطوط ظریف روی پوست و رفع سیاهی زیر بغل استفاده میشود. این روش معمولاً برای تمام پوستها مناسب است. در درمان با لیزر از پالسی با نور شدید استفاده میشود که میتواند به لایه به لایه پوست نفوذ کند. نور لیزر تولید کلاژن و تجدید سلولی را به طور همزمان تحریک میکند و پوست را سفت میکند. سپس لایه آسیب دیده پوست برداشته میشود تا به این وسیله لایههای سالم زیرین پدیدار شوند.
این درمان جای جوش، بسته به اندازه ناحیه تحت درمان، نهایتا یک ساعت طول میکشد. بیمار، برخلاف عملهای جراحی، میتواند فوراً فعالیتهای معمول را پس از لیزر درمانی دنبال کند. هنگام آمادهسازی، صورت بیمار کاملاً تمیز میشود و پیش از شروع درمان به بیمار محافظ چشم داده میشود.
این عمل معمولاً با بیحسی موضعی (تزریق داروی بیحسی در محل تحت درمان) انجام میشود. پزشک متخصص پوست پس از تأثیرگذاری داروی بیحسی از لیزر مخصوص برای بازسازی پوست استفاده میکند. با بهرهگیری از پرتو کنترل شده نور لیزر، لایههای بیرونی پوست تبخیر میشوند و در نتیجه پوست صافتر و جوانتر زیرین آشکار میشود. همانطور که لایههای قدیمی پوست برداشته میشوند، رشد سلولهای جدید تحریک میشود. عمل بازسازی پوست با لیزر فراکشنال معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دققیه طول میکشد. پزشک به بیمار کمک میکند تا به خوبی برای این عمل آماده شود و به این ترتیب بهترین نتیجه ممکن در درمان جای جوش به دست آید.تعدا جلسات مورد نیاز برای لیزر درمانی جای جوش سه تا چهار جلسه می باشد .
منابع نوری و لیزرهای متفاوتی در درمان آکنه به کار میروند:
منبع نوری آبی و قرمز
لیزر نور سبز
لیزر نور زرد
لیزر IPL
امواج رادیویی (RF)
منبع نوری آبی و قرمز
این دستگاهها از طیف نوری 420-405 نانومتر استفاده میکنند.مقالات مختلف موفقیت 63-40 درصد را برای این دستگاهها ذکر کردهاند.معمولا لازم است که بیمار دو بار در هفته به مدت 6-4 هفته به درمان بپردازد تا نتایج ظاهر شوند.
لیزر نور سبز
لیزر های نور سبز با طول موج 532 نانومتر در چندین مطالعه مورد بررسی قرار گرفتندکه بعد از یک ماه ضایعات آکنه حدود 36 درصد و میزان ترشح سبوم حدود 28 درصد کاهش یافته است.
منبع نور زرد
این منبع معمولاً به ناملیزرPDL با طول موج 585 595 نانومتر میباشد.
41 بیمار پس از دو جلسه درمان با لیزر PDL حدود 50 درصد کاهش در شدت آکنه داشتند
لیزر IPL
منبع نوری IPLبا استفاده از نور و گرما باعث نابودی P. acnes میشود این تکنولوژی که به فن آوری LHE معروف است روش نوینی در درمان آکنه محسوب میشود.در یک بررسی که بر روی 20 نفر انجام شد حدود 85 درصد بیماران بهبود بیش از 50 درصد ضایعات آکنه را پس از 4 هفته لیزر IPL ذکر کردند.در یک بررسی دیگر که بیماران 5 جلسه لیزر به فاصله 2 هفته داشتند بهبود حدود 70 درصد را در ضایعات التهابی و غیرالتهابی جوش صورت مشاهده شد.از طرف دیگر لیزر IPL در درمان قرمزی بعد از درمان آکنه نیز بسیار موثر است.برای از بین بردن قرمزی بعد از آکنه شاید یک جلسه IPL نیز کافی باشد.
نابود کردن غده های چربی
تعدادی از سیستم های لیزری جدید برای از بین بردن غدد چربی به کار میرود.این لیزرها اغلب از طول موجهای نزدیک به مادون قرمزاستفاده میکنند .
دستگاه های رادیو فرکوئنسی
دستگاه های رادیو فرکوئنسی تک قطبی (monopolar RF ) با ارسال امواج رادیویی در درمان آکنه موثر هستند در بررسی های انجام شده با این دستگاهپاسخ نسبتاً خوبی داشته است فقط لازم است برای بیماران از بیحسی موضعی استفاده شود زیرا درمان با این دستگاه می تواند باعث ناراحتی بیمار شود.به طور خلاصه لیزرها و تکنولوژیهای نوری نقش بسیار مهمی در درمان جوش صورت دارند. این نقش زمانی کاربرد بیشتری دارد که بیمار برای درمان جوش عجله دارد یا جوشهای مقاوم به درمانهای دارویی دارد.
منابع : انتخاب - مجله پزشکی
.
نظر (2)
علی اصغر قره داغی
پاسخ
محمد
پاسخ